
Religieuze diversiteit en de journalistieke praktijk
Deze training wordt aangeboden in het kader van project Nu voor strax!* Talent & Groei en wordt mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van SZW.
Waar je naast Staphorst ook heen had kunnen gaan (en welke andere vraag je had kunnen stellen)
Speciaal & uniek aanbod voor iedereen werkzaam in de journalistiek maar ook voor degenen die hier belangstelling voor heeft. NB: Leden van de NVJ en werkzaam voor de publieke omroepen kunnen zich aanmelden door het sturen van een mail aan vragen@werkstation.tv o.v.v. lidnummer.
Maximaal 20 deelnemers.
Een blinde vlek voor religie
“De Nederlandse journalistiek heeft een blinde vlek voor religie” en “er is ook weinig benul van de veelkleurigheid van het geloof”. In deze twee uitspraken uit voormalig hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad, Sjirk Kuijper[1] zijn kritiek op de huidige journalistiek. Hij staat daarin niet alleen. Uit diverse onderzoeken blijkt dat berichtgeving over religie vaak eenzijdig en stereotype is en onvoldoende geïnformeerd wordt vanuit de geleefde, alledaagse werkelijkheid van gelovigen. Journalisten hebben dan ook een sleutelrol in de kennis over religie. Hoe slagen zij erin verder te kijken dan de ‘spectaculaire’, afwijkende uitdrukkingsvormen van religie (radicalisering bijvoorbeeld) en religie als een gelaagd, complex en fluïde fenomeen in kaart te brengen? Hoe slagen zij erin om het dominante frame van secularisatie te doorbreken en oog te hebben voor de grote sociale, culturele en politieke invloed van religie? Hoe weten zij de eenzijdige gerichtheid op het institutionele niveau (van religieuze organisaties en hun agenda’s) te doorbreken? Als we de wereld van vandaag de dag echt goed willen begrijpen, kunnen we niet om religie heen – en dat vraagt om journalistiek met verstand van zaken.
Deze training voor journalisten draait om bewustwording en om het verkennen van alternatieven. Bewustwording gaat over de eigen positie en het eigen perspectief op religie, en de invloed daarvan op de alledaagse journalistieke praktijk. Bewustwording gaat ook over de eigen achtergrond van de journalist en aannames over de betekenis van religie in een moderne, post-seculiere samenleving. De training verkent ook alternatieven: hoe kan het anders? Welke invalshoeken zou je als journalist ook kunnen nemen? Welke andere vragen zou je ook kunnen stellen? Wie zou je ook kunnen benaderen? Waar zou je ook naar kunnen kijken? Basiskennis over religies staat in deze training minder centraal. Dit komt bij voldoende belangstelling aan de orde in een vervolg op deze training.
In deze interactieve training, die gegeven wordt door een expert op het gebied van religie-journalistiek (Pauline Weseman – journalist, religiewetenschapper en docent journalistiek) en een expert op het gebied van geleefde religie en media (Johan Roeland – Universitair Hoofddocent Media, Religie en Populaire Cultuur), draait het niet om abstracte kennis over religie, maar om de vraag hoe religie geconstrueerd wordt in de alledaagse journalistieke praktijk en hoe dat beter kan.
PROGRAMMA
Ochtend
- Een blinde vlek? De staat van de religiejournalistiek
Hoe staat het met je eigen positie en perspectief op religie? Waar zit jouw blinde vlek? En hoe staat het ervoor met de religiejournalistiek? Een casestudy aan de hand van verschillende journalistieke items over één specifiek onderwerp, plus een korte introductie over de belangrijkste uitdagingen van de religiejournalistiek.
- De eigen journalistieke praktijk
Deconstructie van eigen artikelen van participanten, op basis van drie werkvormen: (1) een spiegeloefening (waarbij gelovigen en/of experts reflecteren op het journalistieke item); (2) een reflectie-oefening met betrekking tot de fundamentele keuzes die leidend zijn geweest in het journalistieke item (waarom dit onderwerp?; waarom deze invalshoek?; waarom deze methode?; waarom deze persoon?; welke alternatieven waren voorhanden?); en (3) een positionaliteitsoefening (hoe heeft jouw eigen positionaliteit doorgewerkt in het betreffende journalistieke item?).
Middag
- Model voor interpositionele communicatie
Participanten krijgen een model aangereikt om blinde vlekken in de media met betrekking tot religie te analyseren. Zij maken ook kennis met een model voor interpositionele communicatie en een daarop gebaseerde reflectietool die hen in staat stelt tot kritische zelf-interventies in de eigen journalistieke praktijk.
- Spot on
Tijd voor de praktijk. Tijdens een in scène gezette redactievergadering gaan deelnemers in korte tijd een plan van aanpak schrijven voor een journalistiek item rondom een actuele kwestie. Vervolgens reflecteren zij op de gemaakte keuzes en discussiëren zij over alternatieven, met tot slot de vraag: hoe kun je dit meenemen naar de werkvloer?
[1] https://www.svdj.nl/nieuws/sjirk-kuijper-de-nederlandse-journalistiek-heeft-een-blinde-vlek-voor-religie/ (geraadpleegd: 27 september 2022).
Er is plaats voor maximaal 20 deelnemers. De toegang is gratis maar niet vrijblijvend. Meld je op tijd af als je toch niet kunt deelnemen. Een simpele lunch is inbegrepen.
Locatie: M-Mediagebouw, ‘s-Gravelandseweg 80, Hilversum
Inschrijven kan via de aanmeldknop of stuur een mailtje aan vragen@werkstation.tv
*Met het project ‘NU voor strax!’ biedt WerkStation mogelijkheden voor talent & groei op maat. Wij geloven in het potentieel van mensen en zien het als onze verantwoordelijkheid de mensen in staat te stellen zich te ontwikkelen en om actief bij te dragen aan hun groei. We ontdekken, stimuleren en benutten talenten.
NU voor strax! is toegankelijk voor iedereen die werkzaam is bij de publieke omroepen. Het doel is iedereen te prikkelen en uit te dagen om hun talenten te ontdekken, te ontwikkelen en te werken aan persoonlijke groei. Zodat men trots is op wat men doet bij de publieke omroepen en gelukkig zijn in hun werk! Binden, bloeien en groeien.